Αν και αγαπώ το power metal, δεν μέτρησα ποτέ εαυτόν στους φίλους των HammerFall. Δεν είμαι βέβαια σίγουρος αν φταίνε οι ίδιοι ή αν έπεσαν απλά σε μια εποχή που και το είδος φάνηκε να κάνει λίγο-πολύ τον κύκλο του και τα δικά μου αυτιά αναζητούσαν διαφορετικές ηχητικές συγκινήσεις. Γεγονός είναι πως έβρισκα την τραγουδοποιία τους λιγάκι ...εφηβική και το σερβίρισμα των δίσκων τόσο στυλιζαρισμένο, ώστε να αφήνει την εντύπωση του πλαστικού.
Με τον καιρό, ωστόσο, δημιουργήθηκε μέσα μου ένα ερωτηματικό: μήπως τους είχα αδικήσει; Μήπως είχαν βάλει βάσεις για το λεγόμενο «new wave of traditional heavy metal», το οποίο σήμερα παρακολουθώ; Δεν το έχω απαντήσει. Εκκρεμεί. Κι ένα πρόσφατο άρθρο στο RockHard γραμμένο από τον Δημήτρη Τσέλλο και τον Σάκη Νίκα (εδώ), με έβαλε σε ακόμα περισσότερες σκέψεις.
Πίσω στο 2015, πάντως, δεν έχασα την ευκαιρία για λίγη εξερεύνηση, όταν δόθηκε η ευκαιρία μιας Skype συζήτησης με τον ηγέτη τους Oscar Dronjak, ενόψει της λάιβ επιστροφής τους στην Ελλάδα, 18 ολόκληρα χρόνια μετά τις εμφανίσεις του 1997 σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, (ως support, τότε, των Gamma Ray). Και, κόντρα σε ό,τι προσδοκία κι αν ίσως είχα, κάναμε μια απολαυστική κουβέντα, η οποία δεν περιορίστηκε μόνο στη μπάντα και στο metal, μα άγγιξε και την πατρότητα, τον Πόλεμο των Άστρων, ακόμα και το ...curling! Ένα άθλημα που είχαμε μάθει κι εμείς εκείνα τα χρόνια, χάρη στο σίριαλ Εθνική Ελλάδος του Γιώργου Καπουτζίδη.
Σε κάποιο σημείο, μάλιστα, βρέθηκα και να υπερασπίζομαι τους HammerFall απέναντι σε κοροϊδίες γραμμένες σε δημοφιλείς ομάδες στο Facebook. Γιατί, εντάξει, είπαμε να κάνουμε την πλάκα μας με τις ουκ ολίγες γραφικότητες του χώρου. Όχι όμως σε βαθμό απαξίωσης όσων τουλάχιστον υποστήριξαν έμπρακτα την όλη κουλτούρα, αντί να μπερδέψουν τα μπούτια τους χειρότερα κι από τον Σάκη Μπουλά στο "Μπριγιόλ". Διότι ορισμένοι, τελικά, τόσο το έχασαν στην προσπάθειά τους να φιλοτεχνήσουν ένα πιο ευρύ μουσικόφιλο προφίλ, ώστε έφτασαν να θεωρούν «καλές μπάντες» περιπτώσεις σαν τους Khruangbin ή τους King Gizzard & The Lizard Wizard. Ε, όχι. Καλύτερα HammerFall, αν είναι έτσι.
Όσο για εκείνη την κουβέντα με τον Oscar Dronjak, δημοσιεύτηκε τότε στο Avopolis και αναδημοσιεύεται τώρα εδώ με μικρές, αισθητικής φύσης τροποποιήσεις. Αφορμή, η επικείμενη επιστροφή τους με καινούριο δίσκο: θα λέγεται Hammer Of Dawn και αναμένεται να βγει στις 25 Φεβρουαρίου. Στα πλαίσιά του, μάλιστα, συνεργάστηκαν και με τον King Diamond για ένα τραγούδι με τίτλο "Venerate Me", το οποίο μπορείτε να ακούσετε στον σύνδεσμο στο τέλος της ανάρτησης.
Έμαθα ότι η ευρωπαϊκή περιοδεία που κάνατε στις αρχές του 2015 ήταν πολύ επιτυχημένη, με πολλές sold-out βραδιές...
Ήταν απίστευτο! Αν τα θυμάμαι τώρα καλά, 5 συναυλίες έγιναν sold-out πριν καν ξεκινήσουμε την περιοδεία· και μετά, κατά τη διάρκειά της, είδαμε γύρω στις μισές να γίνονται επίσης sold-out. Φυσικά και μας έκανε πολύ χαρούμενους, αλλά την ίδια στιγμή το βρήκαμε και κάπως τρελό, αν με καταλαβαίνεις. Αλλά και το καλοκαίρι πήγαν καλά τα πράγματα, παίξαμε σε αρκετά φεστιβάλ, ενώ κάναμε κι ένα μικρό ταξίδι στην Ασία στα μέσα του Οκτώβρη.
Σας χρειάστηκε όμως ένα αρκετά μεγάλο διάλειμμα, πριν ξαναμαζευτείτε για να ηχογραφήσετε το (r)Evolution (2014). Είμαι σίγουρος ότι σας ρωτάνε συνέχεια γι' αυτό, αλλά χάσατε τελικά τον ενθουσιασμό σας στο μεσοδιάστημα;
Κάτι χάσαμε, αυτή είναι η αλήθεια. Δεν εξαφανίστηκε εντελώς ο ενθουσιασμός, ήταν όμως σαν να χάσαμε την ενεργητικότητά μας, την αφοσίωσή μας στη συνέχεια του συγκροτήματος. Έτσι όπως τα βλέπω τώρα τα πράγματα, αν μετά την περιοδεία για το Infected είχαμε μπει αμέσως στη διαδικασία σύνθεσης νέων τραγουδιών, μπορεί και να είχαμε διαλυθεί.
Το διάλειμμα, αν θες, κάπως υπάκουσε σε ένα ένστικτο αυτοσυντήρησης. Και δούλεψε, γύρισαν όλα πίσω. Η απόσταση την οποία πήραμε, μας έδειξε ξεκάθαρα πόσο μας έλειπε η ενασχόληση με το γκρουπ. Κι αυτή την ανανεωμένη μας χαρά νομίζω πως τη βάλαμε όλη μέσα στα κομμάτια που φτιάξαμε για το (r)Evolution.
Πού αφιέρωσες αλήθεια τον χρόνο σου, κατά τη διάρκεια του διαλείμματος αυτού;
Ικανοποίησα ένα παλιό μου όνειρο, να τραγουδήσω σε μιούζικαλ (για ενάμιση χρόνο, στο Rock of Ages), έγραψα την αυτοβιογραφία μου και απόκτησα κι ένα παιδί! Για την ακρίβεια, ο γιος μου γεννήθηκε μόλις λίγες μέρες μετά την κυκλοφορία του (r)Evolution.
Και; Πώς είναι η πατρότητα;
Ω, αγαπώ κάθε στιγμή της! Είμαι βέβαια ο τύπος που πάντα ήθελε ν' αποκτήσει παιδιά, είχα όμως ένα θέμα με τη «σωστή στιγμή», όπως λένε. Είμαι σίγουρος ότι δεν θα είχα ούτε την ίδια συμπεριφορική, ούτε την ανάλογη υπομονή, αν είχε συμβεί 10 χρόνια πριν. Ε, και ασφαλώς δεν είναι μόνο η στιγμή, πρέπει να βρεις και το κατάλληλο άτομο! (γελάμε και οι δύο)
Γνώρισα την κοπέλα μου κάποια χρόνια πριν, ήμουν μια διαφορετική προσωπικότητα τότε. Θεωρώ ότι με έκανε καλύτερο άνθρωπο και πολύ πιο έτοιμο να γίνω πατέρας. Να, τώρα που μιλάμε, ακούω τον μικρό να παίζει στον κάτω όροφο. Του έχω πει ότι μένουν 3 συνεντεύξεις ακόμα και θα κατέβω μετά κι εγώ κάτω, να παίξουμε παρέα!
Φαντάζεσαι μια μέρα γίνει κι αυτός κιθαρίστας ή τραγουδιστής σε συγκρότημα και να παίζετε και μουσική μαζί;
(γελάει) Α, θα δούμε, θα δούμε... Βασικά, θα τον αφήσουμε να κάνει ό,τι θέλει, αυτό είναι το μόνο σίγουρο. Πάντως την ευκαιρία θα την έχει αν θέλει να γίνει μουσικός, γιατί έχω φτιάξει το δικό μου στούντιο εδώ στο σπίτι. Οπότε, όταν μεγαλώσει, μπορεί να δοκιμάσει να μάθει κιθάρα ή ίσως ντραμς και να παίζει όσο δυνατά επιθυμεί.
Πες μου και για την αυτοβιογραφία, που ανέφερες. Υπάρχει ξέρεις μια μικρή σύγχυση, εφόσον το Legenden om HammerFall κυκλοφορεί μόνο στα σουηδικά: είναι αυτοβιογραφία ή ένα βιβλίο για τους HammerFall;
Κατά κύριο λόγο είναι η μέχρι στιγμής βιογραφία μου. Ωστόσο, εφόσον ένα τόσο μεγάλο κομμάτι της ζωής μου καταλαμβάνεται από τους HammerFall, γίνεται αυτόματα κι ένα βιβλίο για τη μπάντα. Θα έλεγα δηλαδή ότι το 80% των σελίδων σχετίζεται με τους HammerFall, το δούλεψα μάλιστα και με πολύ συγκεκριμένη μέθοδο αυτό το κομμάτι: έκανα πολλές συνεντεύξεις με τα υπόλοιπα μέλη του γκρουπ και με όσα άτομα έχουν βρεθεί κοντά του από το ξεκίνημά μας το 1993, ώστε να μην υπάρχει μόνο η δική μου οπτική για τα πράγματα.
Αντιλαμβάνομαι βέβαια ότι η παρουσία τους θολώνει τον ορισμό της «αυτοβιογραφίας», πιστεύω όμως ότι είναι κέρδος για τον αναγνώστη. Και ελπίζω ότι, σε κάποιο σημείο, θα υπάρξει και μια διεθνής έκδοση στα αγγλικά. Είναι το πιο λογικό, αλλά δεν θέλω να δεσμευτώ λέγοντας «ναι», γιατί πρέπει να προηγηθεί μια συζήτηση με τον εκδότη –δυστυχώς δεν είναι κάτι που μπορώ να κάνω ο ίδιος.
Είπες επίσης ότι η γνωριμία σου με τη νυν σύζυγο σε άλλαξε σαν άνθρωπο. Ως προς τι; Διάβαζα ας πούμε μια προηγούμενή σου συνέντευξη, κάποια χρόνια πριν, όπου αναφέρεις πως έχεις ένα μεγάλο ζήτημα με τον έλεγχο. Είναι κάτι που «διόρθωσες», ίσως γιατί υπήρξαν σημεία που οδήγησε σε μπελάδες;
(γελάει) Καλά, οπωσδήποτε και με οδήγησε σε μπελάδες! Και ξέρεις ποιο είναι το χειρότερο; Συνήθως δεν το καταλαβαίνεις εκείνη τη στιγμή, αλλά αργότερα. Ναι, είναι κάτι που έχω διορθώσει σε μεγάλο βαθμό. Δεν μπορώ να σου πω ότι έχει αλλάξει, θέλω ακόμα να έχω τον έλεγχο και θα σου εξηγήσω τη λογική μου: όταν βγαίνει ένα άλμπουμ, νιώθω την ανάγκη να μπορώ να υπερασπιστώ κάθε του πλευρά, αν χρειαστεί. Και δεν γίνεται να το κάνω, αν δεν έχω αναμιχθεί σε κάθε διαδικασία.
Έχω ένα συγκεκριμένο όραμα για το τι επιθυμώ να είναι οι HammerFall και νομίζω ότι δικαιούμαι να το βλέπω έτσι. Σαφώς, όμως, το ζήτημα «έλεγχος» έχει χαλαρώσει από την πλευρά μου, σε σύγκριση με το πώς το έβλεπα 15 ή και 5 χρόνια πιο πριν.
Εντωμεταξύ έρχεστε και πάλι στην Ελλάδα, μετά από 18 χρόνια. Δεν είναι περίεργο, με δεδομένο ότι ήσασταν πάντοτε δημοφιλείς εδώ;
Ναι, είναι παράξενο... Μάλιστα τη θυμάμαι τη συναυλία μας το 1997! Θυμάμαι πολύ ξεκάθαρα τον Kai Hansen να σαλτάρει εντυπωσιακά προς το κοινό. Ήταν η τελευταία στην τουρνέ στην οποία παίζαμε support για τους Gamma Ray, που με τη σειρά του ήταν ό,τι μεγαλύτερο είχαμε κάνει ως τότε. Παίξαμε και στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα, νομίζω τελευταίος σταθμός ήταν η Αθήνα. Η υποδοχή των fans μου έχει μείνει αξέχαστη και πραγματικά δεν το κατανοώ, τώρα που τα μετράμε, γιατί χρειάστηκε να περάσουν 18 χρόνια από τότε.
Πάντα βέβαια υπάρχουν πρακτικά εμπόδια, π.χ. να βρεις τον κατάλληλο ατζέντη που θα σου κλείσει εμφανίσεις σε μια χώρα ή το σωστό τάιμινγκ –και στο πώς εξελίσσεται μια περιοδεία, αλλά και στο πώς δουλεύουμε ως μπάντα. Για παράδειγμα, ως πολιτική, δεν δίνουμε ποτέ συναυλίες όταν βρισκόμαστε σε διαδικασία ηχογραφήσεων.
Ήταν οι μέρες του Glory To The Brave, τότε –ενός δίσκου που σας έκανε διάσημους. Πώς αποτιμάς πλέον τον ρόλο του; Πέτυχε να κρατήσει ζωντανές τις αξίες του παραδοσιακού metal σε δίσεκτους καιρούς;
Έτσι πιστεύω. Βοήθησε και το τάιμινγκ, πάντως, γιατί τα μέσα των 1990s ήταν περίοδος όπου το heavy metal είχε μάλλον ξεχαστεί. Δεν ήταν νεκρό, αλλά είχε μπει στο περιθώριο. Εμείς φτιάξαμε το Glory To The Brave για μας, και δεν κρύβω πως αντιμετωπίσαμε με έκπληξη την απήχησή του. Σκέφτηκα τότε, «ουάου, ώστε υπάρχουν πολλοί ακόμα άνθρωποι εκεί έξω που ήθελαν ν' ακούσουν κάτι τέτοιο...». Νομίζω λοιπόν ότι η ανάγκη υπήρχε, ήταν ζήτημα χρόνου, ίσως και κατάλληλου άλμπουμ για να πυροδοτηθεί κάτι ξανά. Χαίρομαι βέβαια που ένας από τους πυροκροτητές ήταν τελικά και το Glory To The Brave.
Σας κόλλησε όμως και την power metal ετικέτα και σε κάθε σχεδόν συνέντευξη σε βλέπω να δηλώνεις πως δεν την αποδέχεσαι...
(γέλια) Ναι, πράγματι έτσι είναι! Αλλά εμείς, όταν ηχογραφούσαμε το Glory To The Brave το 1993, δεν είχαμε κατά νου το power metal, δεν υπήρχε ως σύλληψη στο μυαλό μας –απλά παίζαμε τη μουσική που προτιμούσαμε και σαν ακροατές. Για μας ήταν heavy metal κι ακόμα έτσι νομίζω πως το βλέπουμε. Ως power metal, τότε, θεωρούσαμε κυρίως αμερικάνικες μπάντες, τους Jag Panzer π.χ. Δεν παίζαμε κάτι ανάλογο, ήμασταν πολύ μακριά του.
Επίσης, σε καιρούς παραγκωνισμού του metal, στους οποίους χρειάστηκε αρκετές φορές να υπερασπιστούμε όσα αγαπούσαμε απέναντι σε σνομπ άτομα που έλεγαν πόσο παρωχημένο και γελοίο είναι το είδος, δεν είχαμε καμία διάθεση να εγκαταλείψουμε την ετικέτα του, επειδή κάποιοι θεώρησαν πως ανήκουμε σε μια άλλη. Ήμασταν και είμαστε μια heavy metal μπάντα.
Αλλά πριν το heavy metal, για σένα υπήρχε το ...τρομπόνι, σωστά;
Α! Πώς το ξέρεις αυτό; (γέλια) Έπαιζα τρομπόνι από τα 10 ως τα 14. Ξεκίνησα γιατί η μητέρα μου έλεγε πως θα είναι καλό αν μάθω να παίζω κάποιο όργανο, τώρα γιατί διάλεξα το τρομπόνι, πραγματικά δεν θυμάμαι... Μου άρεσε ο ήχος του, μα μισούσα την πρακτική. Μετά όμως ήρθε η εφηβεία, άρχισα ν' ακούω μετά μανίας Kiss, Judas Priest, Accept. Κι έλεγα, τι κάνω τώρα εγώ εδώ, κανείς από αυτούς δεν έχει τρομπόνια. Πήγα λοιπόν στη μητέρα μου και της είπα ότι θέλω να μάθω κιθάρα. Δεν είχε κανένα θέμα, με υποστήριξε. Από την πλευρά της επιθυμούσε απλά να ξέρω να παίζω ένα μουσικό όργανο, δεν την ένοιαζε ποιο θα ήταν αυτό.
Και με τα σπορ, πώς τα πας; Θυμάμαι ότι μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες σας, το "Hearts On Fire", έχει και μια version όπου το τραγουδάτε μαζί με την εθνική ομάδα curling της Σουηδίας –άθλημα που πρόσφατα μάθαμε στην Ελλάδα, μέσω μιας τηλεοπτικής σειράς...
Τη version αυτή την κάναμε το 2006, λίγο πριν τους Ολυμπιακούς. Το ήξερα βέβαια το curling, καθώς παίζεται στη Σουηδία και έχει κάμποσους fans, αλλά δεν ήξερα πολλά γι' αυτό ή για την εθνική μας ομάδα. Ανακάλυψα στην πορεία ότι η συγκεκριμένη σύνθεση με την οποία κάναμε την ηχογράφηση του "Hearts On Fire" ήταν μία από τις καλύτερες εθνικές ομάδες στην ιστορία του αθλήματος: το 2006 κέρδισαν το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, πήραν χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς, κι άλλο ένα χρυσό στους επόμενους, του 2010! Έκτοτε, βλέπω λίγο curling όταν έχει Ολυμπιάδες. Αλλά για τα δικά μου γούστα στα σπορ, είναι λίγο αργό. Εγώ αγαπώ πολύ το χόκεϊ επί πάγου και το μπάσκετ.
Τελειώνει ο χρόνος μας Oscar και δεν μπορώ να μη σε ρωτήσω ασφαλώς για τον Πόλεμο των Άστρων! Ξέροντας πόσο μεγάλος fan είσαι, πώς βλέπεις την επάνοδο των Τζεντάι;
Ευτυχώς που το ρώτησες στο τέλος, γιατί δεν θα κάναμε ποτέ αυτή τη συνέντευξη: μπορώ να μιλάω ώρες ατελείωτες για τον Πόλεμο των Άστρων! (γέλια) Ανησυχούσα πολύ όταν έμαθα ότι τα δικαιώματα αγοράστηκαν από τη Ντίσνεϊ, πλέον όμως, έχοντας δει και λατρέψει τα τρέιλερ, δηλώνω ενθουσιασμένος που θα δούμε τι έγινε μετά την Επιστροφή των Τζεντάι.
Ήμουν άλλωστε απ' όσους βρήκαν εκπληκτικές τις 3 prequel ταινίες, αν και βρίσκομαι στη μειονότητα, καθώς η αγαπημένη μου από αυτές δεν είναι η Επίθεση των Κλώνων ή η Εκδίκηση των Σιθ, αλλά η Αόρατη Απειλή. Μου άρεσε πολύ λ.χ. ο χαρακτήρας του Νταρθ Μολ και στεναχωρήθηκα που δεν είχε συνέχεια.
Καταλαβαίνω βέβαια –και σέβομαι– ότι σε πολλούς fans της παλιάς τριλογίας, τα prequel κακοφάνηκαν, λόγω του πλήθους των ψηφιακών εφέ. Όμως δεν συμφωνώ μαζί τους, δεν βλέπεις τον Πόλεμο των Άστρων για να ξαναζήσεις τις νεανικές σου μνήμες, αλλά γιατί έχεις λατρέψει το σύμπαν του, την ιστορία, τους χαρακτήρες. Πώς γίνεται λοιπόν να μη θες να ξαναβυθιστείς σε όλα αυτά, απλά επειδή το φόντο είναι πλέον πιο ψηφιακό;
Κλέβω μια τελευταία ερώτηση από τον χρόνο σου: αγαπημένος χαρακτήρας από τον Πόλεμο των Άστρων;
Ο Bobba Fett! Ξέρω ότι ηχεί παράταιρο, γιατί δεν είχε και κανάν σπουδαίο ρόλο, αλλά όταν ήμουν μικρός λάτρευα τα όπλα και τον όλο του εξοπλισμό και τον είχα μάλιστα αποκτήσει και σε συλλεκτική φιγούρα, ανάμεσα σε άλλα Star Wars παιχνίδια.