Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Al-Namrood. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Al-Namrood. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

10 Μαΐου 2021

Al-Namrood: حين يظهر الغسق (Heen Yadhar Al Ghasq) [δισκοκριτική, 2014]


Ετοιμάζοντας μια κριτική για τους Omination από την Τυνησία για λογαριασμό του MiC (είναι πλέον δημοσιευμένη εδώ), δεν γινόταν να μην θυμηθώ την περίπτωση των Al-Namrood, οι οποίοι παίζουν black metal στη Σαουδική Αραβία ρισκάροντας διώξεις (ή και χειρότερα). Άλλωστε το όνομά τους σημαίνει «Άπιστοι» στα αραβικά, σε μια στοχευμένη απόπειρα έκφρασης της απέχθειάς τους για τον τρόπο με τον οποίον η θρησκεία ελέγχει την καθημερινή τους ζωή. 

Η μπάντα δρα από το 2008 κι ευτυχώς υπάρχει ακόμα, βγάζοντας τον τελευταίο της δίσκο Wala'at το 2020. Εγώ, πάλι, τους είχα τρακάρει το 2012, στο δεύτερο άλμπουμ Kitab Al Awthan κι έγραψα γι' αυτούς το 2014, όταν έβγαλαν το حين يظهر الغسق (Heen Yadhar Al Ghasq) ή ελληνιστί Όταν Έρχεται Το Σούρουπο: έναν δίσκο θεματικό, ο οποίος μιλάει για τη μετάβαση των αραβικών φυλών από τον παγανισμό στο Ισλάμ. Η τότε κριτική μου δημοσιεύτηκε στο Avopolis και αναδημοσιεύεται τώρα εδώ, με μικρές, αισθητικής φύσης τροποποιήσεις.

Είναι ωραία περίπτωση οι Al-Namrood και, δοθείσης της ευκαιρίας, θα φτιάξω γι' αυτούς κάτι συνολικότερο. Δεν έλκουν δηλαδή μόνο λόγω εξωτισμού/οριενταλισμού, αλλά και επειδή διαθέτουν μια ολόδική τους πρόταση για ένα black metal ποτισμένο από τις μουσικές παραδόσεις της Αραβίας (ακούστε λ.χ. τα σαντούρια, στον συγκεκριμένο δίσκο), το οποίο ενώνει την αψιά ηχώ της ντοπιολαλιάς τους με το Παράδειγμα των Amorphis. 


Ακόμα και στο μυαλό του Bob Dylan, πρέπει να υπάρχει μια συγκεκριμένη άποψη για το heavy metal. Δεν εννοώ βέβαια ότι σε καθίζει κάτω και σου αναλύει τη δισκογραφία των Judas Priest. Εννοώ όμως ότι μπορεί να σου πει τι δεν είναι το metal ή να σου εξηγήσει πόσο απέχει η δική του επαναστατική ματιά στην αμερικάνικη folk από folk metal πρωτοπόρους σαν π.χ. τους Skyclad. Τι γίνονται όμως αυτές οι Δυτικές «κανονικότητες» σαν διαβούν το κατώφλι της Μέσης Ανατολής; Πώς να συλλάβει το Δυτικό μυαλό το ανακάτωμα black metal και αραβικής παράδοσης, που ορθώθηκε εσχάτως ως underground κίνημα σε χώρες με ισχυρό ισλαμικό προφίλ; Πιασ' τ' αυγό και κούρευτο...

Κι όμως, συμβαίνει. Και οι Σαουδάραβες Al-Namrood είναι η μπάντα που όχι μόνο έκανε γνωστή παραέξω την όλη ιστορία (φέρνοντας στο προσκήνιο γκρουπ σαν π.χ. τους Ιορδανούς Bilocate, τους Αλγερινούς Litham ή τους Μπαχρεϊνούς Narjahanam), μα προσωποποίησε κι αυτήν την τάση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο: δίσκοι σαν το Estorat Taghoot (2010) ή το Kitab Al-Awthan (2012) άνοιξαν μια χαραμάδα φρεσκάδας στο τείχος των δεδομένων μας, επιτρέποντάς μας να φανταστούμε αλλιώς όχι μόνο το black metal, μα και το metal συνολικότερα. Η ρίψη δηλαδή της  πλουσιότατης παράδοσης της Αραβικής Χερσονήσου στον μαυρομεταλλικό ορίζοντα δεν έγινε μόνο –για τους εκεί– σημαία του καταπιεσμένου συλλογικού ψυχισμού μιας μειοψηφούσας νεολαίας, μα κόμισε και στους εδώ μια νέα οπτική για το πώς το αλλότριο καθίσταται οικείο, βρίσκοντας σπαρταριστούς τρόπους συνύπαρξης με μια κατά κανόνα «κλειστή» τοπική ταυτότητα. Κάτι τέτοιες στιγμές, λατρεύω την Παγκοσμιοποίηση.

Μη μπουρδουκλώνεστε, πάντως· εξακολουθούμε να μιλάμε για metal. Βαρύ, καταχθόνιο metal, το οποίο ανθεί σαν κατάμαυρο τριαντάφυλλο στα «κλαδιά» ανατολίτικων κλιμάκων και δημωδών ενορχηστρώσεων. Και το Heen Yadhar Al Ghasq (Όταν Φτάνει το Σούρουπο, σε κάπως ελεύθερη μετάφραση) διατηρεί το μομέντουμ της φωτιάς που άναψαν οι Al-Namrood: τους βρίσκει στα πιο τεχνικά τους σαν οργανοπαίχτες και συνεχίζει το σφριγηλό στιχουργικό concept των προηγούμενων δίσκων –αυτή τη φορά καταπιάνεται με τη μετάβαση των Αράβων από τον παγανισμό στο Ισλάμ. Παράλληλα, τα σαντούρια εξακολουθούν να βρίσκουν δυναμικούς τρόπους διάβρωσης των Δυτικών δανείων, ενώ τα φωνητικά του Humbaba μπολιάζουν τους Amorphis στην αψιά ηχώ της αραβικής γλώσσας ("Subat", "A Aj Al Safeeh").

Παρ' όλα αυτά, κάτι εδώ σε γυροφέρνει σαν ενοχλητικό κουνούπι· κάτι σου αφήνει την αίσθηση πως, σε σημεία, η κοψιά των Al-Namrood σαν να έχει λίγο στομώσει. Ακούγοντας δηλαδή τραγούδια σαν τα "Youm Yukram Al Jaban" και "Bat Al Tha Ar Nar Muheja", σου σφηνώνεται η υποψία πως στην τραγουδοποιία τους δεν βαραίνει πια το μονότονα ψιλόκοκκο τοπίο της Αραβικής Ερήμου ή η ασφυκτική εξουσία των αγιατολάδων στη σαουδαραβική καθημερινότητα, μα η αναπαραγωγή μιας επιτυχημένης σύμβασης. Πολύ νωρίς ρε παλικάρια για μια μπάντα με μόλις 6 χρόνια ύπαρξης και μια χούφτα κυκλοφορίες...

Το Heen Yadhar Al Ghasq παραμένει πάντως ένας αξιόλογος δίσκος, κι ας μην είναι και ο καλύτερός τους μέχρι σήμερα. Οι Al-Namrood συντηρούν δυνάμεις και φανερώνουν μια νεοαποκτηθείσα άνεση στη διαχείριση των εκφραστικών τους μέσων, που κατά σημεία επιτρέπει να γίνονται αβίαστα «ανατολικότεροι». Ίσως λοιπόν απλά προσπαθούν να σπριντάρουν ενώ δεν έχει φτάσει ο καιρός για κάτι τέτοιο. Ή ίσως εκφράζουν μια (θεμιτή) αμηχανία για το ξαφνικό λούσιμό τους από τα φώτα της Δυτικής δημοσιότητας. Ίσως πάλι φταίει η τάση τους να αλλάζουν τραγουδιστές σαν τα πουκάμισα –μπορεί η θεατρικότητα του Humbaba να μην έχει κάτσει ακόμα και τόσο καλά. Αν και για να το διαπιστώσουμε αυτό θα πρέπει να τον αφήσουν να παραμείνει για ένα ακόμα άλμπουμ.