Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Tazartès Ghédalia. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Tazartès Ghédalia. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

11 Φεβρουαρίου 2021

Ghédalia Tazartès: Repas Froid [δισκοκριτική, 2011]


Πέθανε χθες στα 74 του ο Ghédalia Tazartès, αλλά για την εγχώρια μουσική δημοσιογραφία φαίνεται ότι δεν άξιζε ούτε μια αράδα αποχαιρετισμού. Αμφιβάλλω άλλωστε αν οι περισσότεροι απ' όσους στελεχώνουν τον σημερινό Τύπο (εκείνον που υποτίθεται «ενημερώνει») άκουσαν ποτέ δίσκο του. Φοβάμαι ότι δεν έχουν ακούσει ούτε καν το όνομά του.

Αυτή η εικόνα, πάντως, δεν είναι δηλωτική της αξίας του εκλιπόντος. Ο οποίος -για όσους τουλάχιστον πρόσεξαν- υπήρξε από τους σημαντικούς σε ένα τερέν χωρίς σύνορα και ταμπέλες, φιλόδοξο και περιπετειώδες, που έβαλε προκλήσεις ακόμα και στα πιο ανοιχτά αυτιά, ήδη από το άλμπουμ Diaspora του 1979. 

Όσοι δεν έχουν ξανακούσει τον Γάλλο δημιουργό μα ενδιαφέρονται, μπορούν να κάνουν μια αρχική «γνωριμία» μέσω της συνέντευξης που έδωσε τον Φεβρουάριο του 2017 στον Lawrence Kumpf, για το Bomb. Από εκεί προέρχεται και η άνωθεν φωτογραφία του, η οποία ανήκει στη Samantha Gore.

Αποχαιρετισμός λοιπόν με ένα κείμενο γραμμένο για τον δίσκο του 2009 Repas Froid (που είχε παλαιότερο, ακυκλοφόρητο υλικό), αλλά για την επανέκδοση του 2011 στην PAN (η αυθεντική κυκλοφορία έγινε στην Τanzprocesz). Πρωτοδημοσιεύτηκε στο Avopolis, αναδημοσιεύεται εδώ με μικρές, αισθητικής φύσης τροποποιήσεις.


Προσπαθώ να φανταστώ πώς ήταν να μεγαλώνεις στη γαλλική ρεπουμπλίκ της δεκαετίας του 1960, όντας τέκνο Τούρκων γονέων. Δύο κόσμοι αγεφύρωτοι, που έπρεπε όμως να βρουν τρόπο συνύπαρξης. Είναι πολλές οι απαντήσεις τις οποίες μπορείς να δώσεις στο ζήτημα και πολλοί οι τρόποι συμβίωσης –συμπεριλαμβανομένης της σύγκρουσης.

Αναρωτιέμαι ωστόσο αν, για κάποια τέτοια παιδιά, η διαδρομή προϋπόθετε αλλεπάλληλα παζλ και κολλάζ. Ορισμένα λειτουργικά, άλλα όχι. Mια συνεχής διαδρομή υπερβάσεων και αδιεξόδων, μέχρι να βρεις πού και πώς ίσως ταιριάξεις το ένα δίπλα στο άλλο. Σκέφτομαι μήπως είναι αυτό το μυστικό του Ghédalia Tazartès: ένα μάθημα ζωής, ένα κοινωνικό βίωμα μπορεί να κρύβεται πίσω από την απαράμιλλη ικανότητά του να μετακινείται από τη λόγια music concrète στις εξωτικές (για τους Δυτικούς) παραδόσεις του πλανήτη, από τα ηχογραφημένα κελαηδίσματα των πουλιών σε field recordings με ζευγάρια Γαλλόπαιδων, από τους απλούς θορύβους σε λούπες και samples μιας κλασικότροπης θλίψης.

Από όταν εμφανίστηκε στα 1979 (με εκείνο το θεσπέσιο Diasporas), οι ήχοι του Tazartès υπήρξαν μια διαρκής και απίθανη πρόκληση. Απέναντι στο ό,τι θεωρούμε μουσική, απέναντι στο πώς πηγάζει μια αίσθηση μελωδίας, απέναντι στο πώς μπορεί να σου εκμαιεύσει το συναίσθημα που μόνο ένα υπέροχο τραγούδι είναι ικανό να σου προσφέρει, χωρίς να ακούς τίποτα υποκείμενο σε αυτήν τη φόρμα. Η ανθρώπινη φωνή κόντρα στη λαλιά των πτηνών –και τούμπαλιν.  

Κάτι τέτοιο στοιχειοθετεί και το πεδίο του Repas Froid: το μοναχικό τραγούδι του Δυτικού διαμερίσματος σε αντιπαράθεση με τη μονωδία του Ανατολίτη, που βρίσκει παρηγοριά στους ουρανούς του. Το ντυμένο τη ρετρό χλαμύδα του παλιού αστικού σαλονιού, δίπλα στον βόμβο του πεζοδρομίου μιας αστικής καθημερινότητας διαρκώς τείνουσας στην εντροπία.

Ταυτόχρονα, ο Ghédalia Tazartès δεν υπήρξε ποτέ ο τύπος του απρόσιτου πειραματιστή, εκείνος που φοβίζει όλους εσάς που ακούτε για τέτοια πράγματα και τρέχετε να κρυφτείτε στην ασφάλεια της ποπ/ροκ φόρμας. Δεν κάνει noise το οποίο ματώνει τα αυτιά, δεν θεοποιεί τα field recordings, χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά μα τα συμπιέζει στο υποτυπώδες και δεν έχει τίποτα το κοινό με τους λαπτοπάδες των ημερών μας, όσους πιστεύουν ότι το παν είναι το κολλάζ. 

Όλα αυτά δεν αποτελούν παρά μέσα για τον Tazartès. Μέσα για να αφυπνιστεί ένας καταπληκτικός συνθετικός νους. Λένε ότι φέρνει σε Nurse With Wounds, στα ψαγμένα πειραματικά blogs... Δίχως διάθεση να ψέξω τους τελευταίους (και δίχως η άποψη να είναι εντελώς λαθεμένη), εκείνοι –αν κι έχουν λαμπρές στιγμές στον χρόνο– χάνονται σε ένα δισκογραφικό χάος το οποίο δεν διαθέτει πάντα ενδιαφέρον και συγκρότηση. Αντίθετα, ο Tazartès μετράει μόλις 9 άλμπουμ και μερικά EPs. Και σε αυτήν την τακτοποιημένη, λιτή δισκογραφική παρουσία λάμπει σταθερά ως ένα από τα μεγαλύτερα μυαλά της Ευρώπης στον μουσικό πειραματισμό.

Το Repas Froid δεν είναι βέβαια νέα δουλειά. Το έχουμε ξανασυναντήσει το 2009, ως μια συλλογή ξεχασμένων και ακυκλοφόρητων tapes από τα ύστερα 1970s και τα πρώιμα 1980s. Ως εκεί ξέρουμε, καθώς η έκδοση της Tanzprocesz είχε απλά το όνομα του συνθέτη και τον τίτλο σε  μαύρο φόντο, χωρίς καμία επιπλέον πληροφορία –περιττό δε να σας πω ότι οι συνθέσεις είναι όλες άτιτλες. Φέτος όμως έρχεται η Pan να περιποιηθεί το υλικό, να το εκδώσει σε  καλαίσθητο βινύλιο 140 γραμμαρίων και να το ενοποιήσει σε δύο μακριές σε διάρκεια συνθέσεις, υπό το mastering του Rashad Becker. Πράγματι, έτσι λειτουργεί καλύτερα: αναδεικνύεται η διάσταση απόκοσμης τελετουργίας που χαρακτηρίζει το σύνολο των ηχογραφημάτων κι αυτή η σουρεαλιστικά σαγηνευτική γέφυρα μεταξύ Δύσης και Ανατολής –τόσο ανθρώπινη στη βαθύτερη ουσία της.

Ίσως ο Ghédalia Tazartès να είναι ο τύπος που δεν θα βρει ποτέ την οποιαδήποτε κατανόηση από τον κύριο κορμό των αναγνωστών ενός σύγχρονου site. Ωστόσο, ίσως είναι λάθος να θεωρούμε ότι ένα τέτοιο δεν το διαβάζουν κι άνθρωποι με διαφορετικές ανησυχίες, οι οποίοι διψούν για την ανάδειξη του πλούτου της μουσικής πραγματικότητας που μας περιβάλλει.