Δεν είχα προσέξει καλά τα e-mail που λάμβανα πριν 10 χρόνια από τη δράση της ομάδας ΦΥΤΑ, αλλιώς δεν θα αντιμετώπιζα με έκπληξη την εμπλοκή του Αλέξανδρου Δρόσου στη συζητημένη sci-fi κουήρ βίντεο-όπερα «Orfeas2021» για την οποία μπορείτε να διαβάσετε λεπτομέρειες στο MiC, μ' ένα κλικ εδώ.
Εγώ, από την άλλη, τον γνώρισα ως φέρελπι νέο πιανίστα τον Φεβρουάριο του 2014, όταν έπαιξε στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος» του Μεγάρου Μουσικής. Σε μια βραδιά που δεν ήταν μεν σε όλα της ευτυχής, μα πέτυχε να αναδείξει το ταλέντο του εν μέσω μινιμαλιστικών αναφορών, μαθηματικών, video games και της βαθιάς θρησκευτικότητας του Oliver Messiaen.
Μια ανταπόκριση δημοσιεύτηκε τότε στο Avopolis και αναδημοσιεύεται τώρα κι εδώ, με μικρές, αισθητικής φύσης τροποποιήσεις.
* οι χρησιμοποιούμενες φωτογραφίες προέρχονται από το υλικό που διατέθηκε στον Τύπο, ως promo για τη συναυλία
«Είναι η πρώτη συναυλία τέτοιας εμβέλειας που κάνω», δήλωσε ο Αλέξανδρος Δρόσος φτιάχνοντας (ο ίδιος, όχι κάποιο μάνατζμεντ) τη σχετική εκδήλωση στο Facebook, «θα το εκτιμούσα πάρα πολύ αν πληροφορούσατε όποιον θεωρείτε πως θα ενδιαφερόταν». Η φράση, μέσα στην ευγένειά της, φανέρωνε και τη –δικαιολογημένη– αγωνία ενός νεαρού πιανίστα/συνθέτη για την πρώτη του εμφάνιση στο Μέγαρο Μουσικής. Από την άλλη, τούτος ο 25άχρονος ανακοίνωσε ότι θα αναμετριόταν με τον Oliver Messiaen και με το "Canto Ostinato" του Simeon Ten Holt, χώρια που θα μας παρουσίαζε και δύο δικά του έργα. Παρά το όποιο τρακ, λοιπόν, ο πήχης είχε τοποθετηθεί ψηλά.
Φτάνοντας στην αίθουσα «Δημήτρης Μητρόπουλος», απόρησα με την κοσμοσυρροή. Οπωσδήποτε είχαν έρθει αρκετοί φίλοι του Δρόσου: πέραν του ότι έκαναν αισθητή την παρουσία τους επευφημώντας τον στην είσοδο του δεύτερου μέρους, δεν εξηγούνταν αλλιώς πώς βρέθηκαν στο Μέγαρο τόσα αγόρια και κορίτσια στη δεύτερη δεκαετία της ζωής –το θέαμα είναι πιο σπάνιο και από τετράφυλλο τριφύλλι. Ακόμα κι αν μετρήσουμε και τους πιθανούς συγγενείς, πάντως, νομίζω ότι η συναυλία κίνησε και μια γενικότερη περιέργεια.
Το πρώτο μισό μου άφησε μοιρασμένες εντυπώσεις. Ως έναν βαθμό, επρόκειτο για θέμα δομής· βάζοντας τον 15ο στοχασμό του Messiaen πάνω στη γέννηση του Ιησού Χριστού ("Le Baiser De L' Enfant-Jésus") εμβόλιμο σε δύο δικές του συνθέσεις, ο Δρόσος πήρε ένα ρίσκο, το οποίο θεωρώ πως δεν του βγήκε: γεννήθηκε δηλαδή μια αναπόφευκτη σύγκριση, που απέβη σε βάρος των δικών του έργων. Όχι γιατί δεν ήταν άξια λόγου ή γιατί στερούνταν αρετών, αλλά επειδή, καλώς ή κακώς, υπερτονίστηκε ο πρωτόλειος χαρακτήρας τους και η απόστασή τους από τον Messiaen.
Η «Ακολουθία», με την οποία ξεκίνησε η συναυλία, είναι –κατά δήλωση του Δρόσου– ένα έργο μη ολοκληρωμένο, που ξεκίνησε να φτιάχνει το 2013. Ήχησε πράγματι ατελές, αν και οφείλω να παραδεχτώ ότι βρήκα ενδιαφέρουσα αυτή την απόπειρα αποτύπωσης της εμπειρίας των video games σε μια πιανιστική σύνθεση: υπήρχαν έξυπνα σημεία και καλή ροή. Το έτερο έργο του νεαρού δημιουργού, ονόματι «The Abundant Lake», βασιζόταν επίσης σε ένα concept («απεικονίζει» μια λίμνη, πρώτα κατά τη δημιουργία της, ύστερα κατά την καθημερινή της ύπαρξη) και διακατεχόταν από την ίδια ευστροφία ως προς τις ιδέες, μα και από μια αδυναμία να αρθρωθεί πάνω τους κάτι ικανό να προξενήσει εντύπωση διαρκείας. Δεν ξέρω αν η χρήση μαθηματικών, στην οποία προέβη, τον βοήθησε τελικά ως προς την κλιμάκωση ή αντίθετα «στέγνωσε» τη διμερή πλοκή που είχε φανταστεί.
Ούτε πάντως και ο Messiaen με άφησε πολύ ικανοποιημένο, για να είμαι ειλικρινής. Παρουσιάστηκε καλά διαβασμένος ο Δρόσος, διέθετε επίγνωση της δυσκολίας του "Le Baiser De L' Enfant-Jésus" και θα ήμουν άδικος αν έλεγα ότι δεν έφερε σε πέρας το έργο με ευκρίνεια, ευλάβεια μα και με πάθος. Ζορίστηκε, όπως έδειξε και ο ιδρώτας που σκούπισε από το μέτωπό του τελειώνοντας –κι όμως, αυτό ήταν το μόνο σημείο όπου το πήραμε χαμπάρι, μιας και, κατά τα άλλα, η κινησιολογία του φανέρωσε άνεση. Ωστόσο μια συναυλιακή συνθήκη δεν είναι ωδειακή εξέταση, ακόμα κι αν τη θέσουμε στο υψηλότερο δυνατό διαγωνιστικό πλαίσιο. Δεν είναι λοιπόν θέμα του αν πήρες «άριστα», όσο του αν βρήκες τον τρόπο να μεταφέρεις μια (δεδομένη) συγκινησιακή δυναμική. Και, ως προς τη συγκεκριμένη παράμετρο, εμένα τουλάχιστον κάτι μου έλειψε.
Αλλά ο Δρόσος πήρε θριαμβευτική ρεβάνς στο δεύτερο μέρος της βραδιάς. Με το που μπήκε, πραγματικά όρμησε με φούρια στα πλήκτρα του πιάνου του και μέσα σε λίγα μόνο λεπτά μας έδειξε όχι μόνο το πόσο καλά γνώριζε τα κατατόπια του "Canto Ostinato" του Ten Holt, αλλά και ότι είχε τον τρόπο να το παίξει έτσι ώστε να το καταστήσει συναρπαστικό ακόμα και για όσους ήδη το ξέραμε. Έπιασε εξαίσια τον μινιμαλισμό του, το μετέφερε πολύ επιτυχημένα σε εκδοχή για σόλο πιάνο (είναι, θυμίζω, γραμμένο για πολλαπλά πληκτροφόρα όργανα), απέδωσε ατόφιο τον λυρισμό του, στάθηκε με τον απαιτούμενο ενθουσιασμό σε όσες εναλλαγές το απαιτούσαν.
Τον έβλεπα παραδομένο ψυχή και σώματι σε αυτό το τόσο ιδιαίτερο πόνημα του Ten Holt και πραγματικά τον θαύμασα. Ήταν η στιγμή που πείστηκα ότι, όντως, πρόκειται για ένα νέο ταλέντο που έχει να κομίσει τη δική του δροσιά στα κλασικά πράγματα.
