Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Καβάκος Λεωνίδας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Καβάκος Λεωνίδας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

23 Νοεμβρίου 2021

Λεωνίδας Καβάκος & Orchestre Philharmonique de Radio France - ανταπόκριση (2016)


Μπορεί κατά καιρούς να έγινε δυσάρεστος με ορισμένες δηλώσεις του, πάντως κανείς ενημερωμένος μουσικόφιλος δεν αμφιβάλλει νομίζω για το βεληνεκές του ταλέντου του Λεωνίδα Καβάκου. Διόλου τυχαία, ο Αθηναίος βιολιστής έχει πια κι ένα σημαντικό όνομα στο εξωτερικό –όπου τα πράγματα είναι πολύ απαιτητικά, ως προς την κλασική μουσική– ενώ ο δίσκος του με τις σονάτες του Μπετόβεν για βιολί (Decca, 2012) στέκει ανάμεσα στους καλύτερους της προηγούμενης δεκαετίας, σε διεθνές επίπεδο.

Ωστόσο ο Καβάκος δεν είναι μόνο βιολιστής. Είναι και μαέστρος, έχοντας διευθύνει ορχήστρες σαν π.χ. τη Συμφωνική της Βιέννης ή τη Φιλαρμονική της Στοκχόλμης. Και με αυτή την ιδιότητα ετοιμάζεται τώρα να επιστρέψει στην εγχώρια συναυλιακή επικαιρότητα: θα διευθύνει την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών στη σύμπραξή της με το βιολοντσέλο του Τιμόθεου Γαβριηλίδη-Πέτριν (Κυριακή 28 Νοεμβρίου,  Μέγαρο Μουσικής), πάνω σε έργα Γιόζεφ Χάιντν και Σεργκέι Προκόφιεφ. Συμμετέχει μάλιστα αφιλοκερδώς, δίνοντας την αμοιβή του υπέρ των αναγκών της Ορχήστρας, η οποία, με τη σειρά της, παραχωρεί τα έσοδα αυτής της βραδιάς προσφοράς για φιλανθρωπικό σκοπό.

Η περίσταση δίνει λοιπόν μια καλή αφορμή επιστροφής σε μια παλιότερη συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής (Μάιος 2016), όπου είχαμε την τύχη να δούμε τον Λεωνίδα Καβάκο και με τους δύο μουσικούς του ρόλους: και σαν βιολιστή, δηλαδή, αλλά και σαν διευθυντή της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της Γαλλικής Ραδιοφωνίας (Orchestre Philharmonique de Radio France).

Μια ανταπόκριση από εκείνη τη βραδιά δημοσιεύτηκε τότε στο Avopolis και αναδημοσιεύεται τώρα εδώ, με μικρές, αισθητικής φύσης τροποποιήσεις.

* από τις χρησιμοποιούμενες φωτογραφίες, η κάτωθι ανήκει στον Χάρη Ακριβιάδη και προέρχεται από το υλικό που δόθηκε τότε στον Τύπο για τις ανάγκες της συναυλίας


Την αίθουσα «Χρήστος Λαμπράκης» του Μεγάρου Μουσικής (την κεντρική, δηλαδή), δεν τη βλέπεις συχνά τόσο γεμάτη: λίγες μόνο θέσεις είχαν μείνει διάσπαρτα κενές, καθώς περιμέναμε την έναρξη της βραδιάς. Είναι κι αυτός ένας δείκτης της αναγνωρισιμότητας και του σεβασμού που απολαμβάνει ο Λεωνίδας Καβάκος, γιατί, για να πω την αλήθεια, δεν πιστεύω ότι μόνη της η Φιλαρμονική Ορχήστρα της Γαλλικής Ραδιοφωνίας (Orchestre Philharmonique de Radio France) θα είχε τέτοια προσέλευση –ασχέτως της εγνωσμένης αξίας της και του πιστοποιημένου της επιπέδου.

Και έβαλε δύσκολα στον εαυτό του ο Καβάκος για το πρώτο και ίσως εν τέλει καλύτερο κομμάτι αυτού του συναυλιακού ραντεβού, αφού θα παρουσίαζαν το Τρίτο Κοντσέρτο για Βιολί του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ (1775), με τον ίδιο να λειτουργεί ως σολίστ και παράλληλα ως μαέστρος. Πρόκειται για αντικειμενικά «επικίνδυνη» αποστολή, για λόγους που δεν χρειάζεται ντε και καλά να είσαι ειδήμων για να καταλάβεις: διαφορετική η κινητικότητα ενός διευθυντή ορχήστρας, διαφορετική εκείνη του μουσικού. Και σε μια ζωντανή περίσταση ο χρόνος είναι πραγματικά απειροελάχιστος για να περάσει ο εγκέφαλός σου από τη μία κατάσταση στην άλλη, ώστε να γίνουν ομαλά οι αναγκαίες αυτοματοποιημένες κινήσεις των μυών.

Κι όμως, ο Καβάκος ανταποκρίθηκε άψογα στην πρόκληση, φυσικώς και πνευματικώς. Έλαμψε η δεξιοτεχνία και τα χρώματα του παιξίματός του, ενώ την ίδια στιγμή οδήγησε την έμπειρη ορχήστρα και τα θαυμάσια της βιολιά σε μια θαλερή και ανοιχτόκαρδη ανάγνωση στο κονσέρτο του Μότσαρτ, χάρη στην οποία αποτυπώθηκαν ενώπιόν μας η νεανική δροσιά, το κέφι και η ανοιξιάτικη εξωστρέφεια του έργου. Ήταν μια φανταστική εκτέλεση. Στη διάρκειά της, μάλιστα, φάνηκε και η εμφανής «χημεία» του Καβάκου με τους Γάλλους συνοδοιπόρους του.

Στη συνέχεια ακούσαμε κάτι που δεν παίζεται συχνά: το "Berceuse Élégiaque" του Φερούτσιο Μπουζόνι (1909), έργο με σαφώς διαφορετική διάθεση –ήσυχο, ενδοσκοπικό, με πιο «υπόγεια» ροή, όπου τα πάντα σχεδόν κρίνονται από την ατμόσφαιρα. Ο χαρακτήρας του αποδόθηκε στο ακέραιο από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Γαλλικής Ραδιοφωνίας, κάτι που δημιούργησε την απαραίτητη «γέφυρα» και στις δικές μας διαθέσεις, ώστε να περάσουμε στο τρίτο και τελευταίο κομμάτι της συναυλίας, τις περίφημες "Εικόνες από μία Έκθεση" του Μοντέστ Μουσόργκσκι (1874).

Φυσικά, ο Καβάκος και οι συνεργάτες του μας τις παρουσίασαν στην ενορχήστρωση του Μωρίς Ραβέλ (ως γνωστόν, το πρωτότυπο έργο είναι γραμμένο για πιάνο), κάτι που απαίτησε την επί σκηνής παράταξη του πλήρους ανθρώπινου δυναμικού της γαλλικής φιλαρμονικής. Ταυτόχρονα, όμως, ξεδιπλώθηκε έτσι και η συνολική της δυναμική, καθώς –υπό τη ζωηρή μπαγκέτα του Καβάκου– αποδόθηκαν με ενάργεια όλες οι κινήσεις της σουίτας: τόσο εκείνες που ως αίσθηση συνδέονταν με τον χαρακτήρα του "Berceuse Élégiaque", όσο και τα βροντερά ρομαντικά κρεσέντο του Μουσόργκσκι με την εθνική «γεύση» από τα folk άσματα της πατρίδας του Ρωσίας.

Ακόμα και μια τόσο δυναμική περφόρμανς, ωστόσο, δεν μπόρεσε να αντιπαρατεθεί στη λεπτή φινέτσα του Μότσαρτ, στη συνολική αποτίμηση της βραδιάς. Ήταν μάλιστα ένα στιγμιότυπο που θα έμενε ολοζώντανο στη μνήμη –τόσο ως εικόνα, όσο και ως ήχος– ακόμα και αρκετές μέρες μετά τη συναυλία.