Λίγοι νομίζω το πρόσεξαν τελικά το άλμπουμ των Mohammad (ΜΜΜΔ) με τον Alem, παρότι ανήκει στις εγχώριες δισκογραφικές κορυφές του 2021. Οι περισσότεροι μουσικογραφούντες της χώρας είναι απασχολημένοι με εύηχες ή λιγότερο εύηχες απομιμήσεις των όσων αγαπούν από εκείνο το αγγλο-αμερικάνικο pop/rock στυλ που ακόμα φοριέται ως «εναλλακτικό».
Βέβαια, ένα μέρος της γοητείας του L' Âge De L' Absolutisme ίσως να είναι ήδη δεδομένο –και, ταυτόχρονα, εκ προοιμίου δυσπροσπέλαστο για τα περισσότερα αυτιά. Μιλάω ασφαλώς για τη μπαρόκ μεγαλοπρέπεια με την οποία συγκατοικεί εδώ η πιο πειραματική οπτική των Mohammad.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, αποδείχθηκε έτσι ότι το εγχώριο γκρουπ μπορεί να έχασε κάπου στη διαδρομή τη συνεισφορά του Coti K. (γύρω στο 2015), ωστόσο ο Νίκος Βελιώτης με τον ILIOS παραμένουν μια μουσική δύναμη αρκετά κραταιά.
Αναπόφευκτα, ίσως, το L' Âge De L' Absolutisme έδωσε μια καλή ευκαιρία επαν-επίσκεψης στο καλύτερο ίσως άλμπουμ που έβγαλαν ως τρίο: το Som Sakrifis του 2013. Τόσο στο ίδιο το υλικό, όσο και σε ένα κείμενο κριτικής που τότε είχε δημοσιευτεί στο Avopolis και τώρα αναδημοσιεύεται εδώ με μικρές, αισθητικής φύσης τροποποιήσεις.
Ποια αχνή διακεκομμένη (γιατί για ευθεία, ούτε συζήτηση) μπορεί άραγε να συνδέσει τις μπάντες κηδειών στη Νέα Ορλεάνη των αρχών του 20ου αιώνα –τους μυστικιστικούς προπάτορες της τζαζ– με τους θρηνητικούς τσελοδρόνους στην έναρξη του Som Sakrifis των Mohammad;
Δικαιούμαστε άραγε, περιπλανώμενοι στην εντροπία του πειραματισμού τους, να χαράξουμε ανάλογα, μιλώντας λ.χ. για το κατευόδιο μιας κοινότητας κόντρα στο μεταφορικό ξόδι για τον Άνθρωπο του Διαμερίσματος; Για τον κλαπατσίμπαλο αποχαιρετισμό «ενός από μας» έναντι στο επιφανειακά βουβό, υπόγειο αντίο προς κάποιον μυστηριώδη συνάνθρωπο σε μια από τις αναρίθμητες Δυτικές πολυκατοικίες; Έχουν τέτοιες σκέψεις αντίστοιχη βαρύτητα με εκείνες της δισκογραφικής του εγχώριου τρίο (Pan), η οποία διείδε στο Som Sakrifis έναν μουσικό συγγενή της κινηματογραφικής λογικής του Béla Tarr, όπως λ.χ. αποτυπώθηκε στις Αρμονίες του Βερκμάιστερ (2000); Ή με αυτές άλλων αποτιμητών, για υφολογική συγγένεια με τις μεταφυσικές ηλεκτρακουστικές συνθέσεις του Iancu Dumitrescu;
Οι Coti K., ILIOS & Νίκος Βελιώτης δεν φτιάχνουν δίσκους προσφερόμενους για εύκολες απαντήσεις έτσι όπως απλώνουν (αντίστοιχα) κοντραμπάσο, γεννήτριες και τσέλο προς μια απειρία ηχητικών κατευθύνσεων. Αντιθέτως, δείχνουν να τροφοδοτούνται από (και να τροφοδοτούν, με τη σειρά τους) αέναα ερωτήματα, η απόκριση στα οποία εναπόκειται στον δέκτη και όχι στον πομπό –πρόκειται άλλωστε για παγιωμένη αισθητική θέση του πειραματικού χώρου. Το ίδιο συμβαίνει και στο Som Sakrifis.
Έτσι, όσες εικόνες κι αν επινοήσεις για να προσπαθήσεις να περιγράψεις τι ακούς, θα σκιαγραφήσουν τελικά μόνο την αδυναμία σου να μιλήσεις για την ίδια τη μουσική, συν την πονηράδα σου να μεταθέσεις τη συζήτηση στα συναισθήματα, ώστε να γράψεις κάτι κι εσύ για τον δίσκο. Άμα δε πέσει στο τραπέζι η καθοριστική απορία «τι τόσο διαφορετικό κάνουν ρε παιδιά οι Mohammad στο Som Sakrifis, αφού βασικά πάλι τα έγχορδα βομβίζουν σαν μέλισσες γύρω από την κηρήθρα των χαμηλών συχνοτήτων που παράγουν οι γεννήτριες», ε, εκεί μπορεί να αρχίσεις να λες και μαλακίες... Έστω κι αν το πειραματικό θέσφατο του δέκτη επιτρέπει να αντιτάξεις μια τελευταία κόκκινη γραμμή άμυνας.
Σε μια προσπάθεια λοιπόν να (περι)πλανηθούμε επέκεινα των παραπάνω, στα 32 λεπτά αυτής της νέας δουλειάς οι Mohammad καταθέτουν ίσως το πιο «άμεσο» έργο τους. Ακόμα δηλαδή και το πλέον αμύητο αυτί δεν θα δυσανασχετήσει (πολύ) ακούγοντας το "Sakrifis", ενώ –με λίγη μόνο θετική διάθεση– θα πιάσει και κάτι από το επιδιωκόμενο δέος ή από τα θρηνητικά τσελοθρύψαλα. Στη χώρα τουλάχιστον όπου γεννήθηκε το δράμα, νομίζω ότι δεν θα χαθεί ετούτη τουλάχιστον η διάσταση. Και μάλλον εδώ βρίσκεται και ο βαθύτερος λόγος που κι εγώ θεωρώ το συγκεκριμένο κομμάτι ως μία από τις κορυφές στη συνεργασία Coti, ILIOS & Βελιώτη. Το "Lapli Tero", πάλι, αποδεικνύεται μια πιο τυπική δημιουργία του τρίο, από εκείνες που στοχεύουν στην όρθωση ενός κολοσσιαίου βουητού, σαν να μουρμουράει στο κάστρο του κανάς Λαιστρυγόνας της Οδύσσειας. Είναι σταθερά καλοί σε κάτι τέτοια, όμως τα έχουμε συνηθίσει.
Πολύ πιο σαγηνευμένος στάθηκα προσωπικά με το "Liberig Min", όπου τα γνωστά «μουγκανητά» των εγχόρδων και η χαμηλοσυχνοτική συμπεριφορική των μηχανημάτων του ILIOS έμπλεξαν σε μια ενίοτε παλαβή αντίστιξη με το τουίτ/τουίτ κάποιου πουλιού (από field recording). Προσοχή, όχι με το κελάηδημα ενός π.χ. αηδονιού ή μιας σχοινοποταμίδας –που συνήθως εκτιμούμε για το «όμορφο» τιτίβισμά τους– αλλά με ένα από τα απλά, μονότονα καλέσματα που πολλά πτηνά παράγουν τις πρώτες πρωινές ώρες, μεταφέροντας σήματα χωροκράτειας. Πότε μόνος του αυτός ο ήχος (ως ένα είδος μετρονόμου), πότε στο πλάι (σε «διωδία» με τα όργανα των Mohammad), πότε σκεπασμένος από τις δραματικές τους εκρήξεις, αναδεικνύεται σε διακριτό φάρο μιας 17άλεπτης ηχητικής καταβύθισης. Η οποία κατορθώνει να σε ρίξει στα έγκατα του ανθρώπινου ψυχισμού με έναν τρόπο ανάλογο του Haxan Cloak, του τελευταίου δίσκου των Ocean, των A Storm Of Light κ.ά. Μιλάμε για άλλο πράγμα.
Επιδερμικά, επομένως, το Som Sakrifis μπορεί να μην προχωράει την κατακτημένη στιλιστική οπτική των Mohammad, τις τεχνικές τους, το «όραμά» τους τέλος πάντων για τη δημιουργία. Οπωσδήποτε όμως προχωράει το βάθος αυτής της δημιουργίας, την ακριβή της ουσία. Και δεν είναι τυχαίο ότι, όπως και κάθε σχεδόν μεγάλο μουσικό έργο, όσο πιο πολύ κερδίζει σε σκάψιμο, τόσο πιο διακριτά όρια αρχίζει ν' αποκτά με την Επικράτεια του Εύληπτου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου